1 Mart 2009 Pazar

Martenitsa























Çok eskilere dayanan Baba Marta, Bulgaristan’a has bir adettir. Bu günde Bulgarlar yakınlarına ve arkadaşlarına kırmızı-beyaz ipliklerle yapılmış “martenitsa” olarak adlandırılan sembolleri, yıl boyu sağlık ve güç dileğiyle hediye ediyor.
Martenitsalar, meyve ağaçları ve hayvanlara da takılmaktadır. Adete göre, martenitsalar kırlangıç veya leylek görünceye kadar taşınıyor.Bu bayram Bulgarcada "Çestita Baba Marta!" şeklinde kutlanır. Baba Marta- Marta Nine, günümüze kadar korunmuş en saygın geleneklerden biridir. Yıl boyunca sağlık ve güç dileğiyle herkes birbirine martnetsa hediye ediyor, kırmızı beyaz iplikten bükülmüş bu takılar, meyve ağaçlarına, eve, ev hayvanlarına da takılıyor- bu şekilde yeni başlayan tarım yılının da bereketli ve verimli olması için dilekler tutuluyor.
Martenitsalar, mutlaka kırmızı ve beyaz renkli iplerden yapılır. Dominant renk olarak kırmızı renkli sicime yer veriliyor, çünkü halk inanışlarına göre kırmızı renk güneşin gücünü simgeler. Güneşin gücü ise, her canlıya hayat verir. Bu günde herkes yakınlarına ve arkadaşlarına kırmızı-beyaz ipliklerle yapılmış “martenitsa” olarak adlandırılan sembolleri, yıl boyu sağlık ve güç dileğiyle hediye ediyor. Adete göre, martenitsalar kırlangıç veya leylek görünceye kadar taşınıyor.
İlk martenitsalar, başka takı ve detaylar kullanmadan, sadece kırmızı beyaz ipliklerden yapılırmış ve nazardan korunmak için insanlara ve hayvanlara takılırmış. Bazı bölgelerde bu bükülmüş kırmızı- beyaz sicime altın veya gümüş para bağlanırmış- bu da hastalıklardan korunmak için bir simge olarak kullanılırmış.
Otantik bir sanat niteliğinde olan halkın güzellik ve estetik duygusu daha geç dönemlerde Martenitsalarda da kendini gösterir. Önceleri kırmızı- beyaz yünden yapılan martenitsalara, püskül, top, insan gibi değişik şekiller verilir.









Martenitsaların gelmiş geçmiş tarihinde en önemli yere sahip olan şekiller ise, "Pijo ve Penda" adıyla bilinen kırmızı ve beyaz ipten yapılmış kuklalardır.
Martenitsalarda kullanılan beyaz renk uzun ömrü, kırmızı renk ise, sağlık ve gücü simgeler.

Çestita Baba Marta!

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder